Verraad van spionnen – Manda Scott (Valérie)
2018: Het lichaam van een oude vrouw wordt gevonden in een gestolen auto op een verlaten parking aan een station nabij Orléans. Ze is vermoord volgens een methode die lang geleden gebruikt werd om verklikkers uit de weg te ruimen: één kogel door het hoofd, twee in de borst, de keel overgesneden en ook nog de tong verwijderd. Hoofdinspecteur Picault bijt zich samen met haar team vast in de zaak en belandt in een wespennest van politieke verhoudingen en intriges. Ook de Franse, Engelse en Amerikaanse inlichtingendiensten willen zich maar wat graag met het onderzoek bemoeien.
De eerste aanwijzingen brengen Picault terug naar het verleden van het slachtoffer als lid van de Maquis de Morez, een verzetsgroep die opereerde in de bergen van het Franse Saint-Cybard ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Elodie Duval, de kleindochter van één van de nog levende Maquisards, werkte aan een film over hun leven. Maar Elodie Duval is spoorloos en de overige Maquis de Morez zijn ondertussen allemaal krasse – weliswaar nog steeds niet te onderschatten – negentigers die allen op hun eigen manier en met één gemeenschappelijk doel contact met elkaar zijn blijven houden.
Als er een tweede slachtoffer valt, blijkt eens te meer dat iemand een aantal rekeningen uit het verleden nog vereffent wil zien die meer impact hebben op het heden dan Picault ooit voor mogelijk had kunnen houden.
De tijd dringt, maar niet iedereen spreekt de waarheid.
Wie is de mol? Wie is ‘Diem’?
Wauw, wat een ingenieus boek is dit!
Ik kan Manda Scott enkel maar bewonderen! Het plot is minutieus uitgewerkt en het verhaal is erg boeiend geschreven.
Je moet wel steeds goed je aandacht bij dit boek houden want het verhaal bevat veel personages die allemaal via een stelsel van onderlinge verhoudingen met elkaar verbonden zijn, en ook flashbacks die je afwisselend terugflitsen naar 1942 of 1944. Dat maakt het beslist ingewikkeld om te lezen. Hier komt nog bij dat verschillende personages vanwege hun rol als lid van de Maquis de Morez of als spion of dubbelspion regelmatig een andere naam aannemen of een nieuwe naam verzinnen die bestaat uit een combinatie van twee andere personen. Hierdoor komen pen en papier soms behoorlijk goed van pas om ze allemaal nog van elkaar te kunnen onderscheiden.
Verraad van spionnen heeft me vanuit een heel ander perspectief naar de Tweede Wereldoorlog doen kijken. De meeste boeken die ik al gelezen heb, gaan over de gruwelen in de kampen of over mensen die de holocaust wisten te overleven onder andere, maar dit boek zoomt in op wat er onder de radar allemaal gebeurde en wat de vage radioboodschappen van de BBC betekenden. Via de Maquis de Morez kreeg ik een erg helder beeld van hoe het er in het verzet aan toe gegaan moet zijn. Een hard en onzeker bestaan, getekend door verlies, pijn, verdriet, koude en onzekerheid, bestaande uit onwaarschijnlijk moedige mannen en vrouwen die niet anders konden dan leven alsof elke dag de laatste zou kunnen zijn: Carpe diem.
Verder stond ik versteld over de manier waarop geheime boodschappen werden opgesteld, verstuurd en gedecodeerd. Het fascineerde me hoe het verzet tewerk ging; hoe aanslagen voorbereid en gepleegd werden, welke strategieën en wapens ze hiervoor gebruikten, maar vooral hoe ze telkens weer hun leven op het spel zetten.
Hoewel Saint-Cybard een fictieve stad is, zijn alle gebeurtenissen en ook de personages gebaseerd op waargebeurde feiten.
Ik raad Verraad van spionnen met stip aan aan iedereen die graag meer te weten wil komen over de rol van het verzet tijdens Wereld Oorlog Twee in Frankrijk en Engeland.
