Beautiful Boy – David Sheff (Marloes)

Het zal je kind maar zijn…

 Het zal je kind maar zijn, maar het is wel je kind. Die woorden lijken op niemand meer van toepassing dan op David Sheff. De auteur van Beautiful Boy schreef over zijn eigen zoon, Nic. Vanaf zijn jonge tienerjaren gebruikt Nic drugs. Keer op keer probeert hij eraf te komen, maar dat blijkt moeilijker dan gedacht. Beautiful Boy vormt het verslag van een moedeloze en bange vader.

Na een lange reis komt Nic thuis bij David, Karen en zijn broertje en zusje. Hij studeert en het is 150 dagen na de laatste dag dat hij Methamfetamine gebruikte. Even denkt David dat zijn zoon ‘genezen’ is, maar dan blijkt het tegendeel waar: zijn zoon heeft gebruikt. Opnieuw.

‘Aangezien ik schrijver ben, is het logisch dat ik woorden gebruik om te proberen een touw vast te knopen aan wat Nic en mij overkwam, en tegelijk een oplossing te vinden of een remedie die me is ontgaan.’ David besluit daarop zijn leven te verslaan en bij het begin te beginnen. Hij start bij het moment dat hij en zijn ex-vrouw Vicky de gelukkige ouders werden van Nic.

Nic groeit in eerste instantie op bij David en Vicky, maar na een paar jaar gaan zijn ouders uit elkaar. Vicky krijgt een nieuwe relatie en verhuist naar een plek ver van David en Nic. Een gedeeld co-ouderschap is niet meer mogelijk en de rechter bepaalt uiteindelijk dat Nic door het jaar heen bij David is en in de vakanties bij Vicky. Voor David breekt een zware periode aan, waarin hij leert hoe het is om alleenstaande vader te zijn.

Wanneer Nic al een tijdje naar school gaat, komt ook David met een nieuwe liefde aanzetten: Karen. Gelukkig kan Nic heel goed met Karen opschieten en lijkt er een gezinnetje te starten. Karen en David krijgen twee kinderen en daarmee is het gezin compleet. Wanneer Nic 12 is, beginnen echter de problemen: hij raakt voor de eerste keer drugs aan. Hoewel hij keer op keer aangeeft dat hij het nooit weer zal doen, raakt hij in korte tijd meerdere keren achter elkaar opnieuw aan de drugs. Het leven van David en Karen verandert langzaam maar zeker in een leven vol zorgen, angst, woede en verdriet. Nic loopt van afkickkliniek naar afkickkliniek, bedriegt, liegt, loopt weg en is bij vlagen agressief. Het leven zal nooit meer zo zijn zoals het was.

Beautiful Boy is in alles een hard en raak verslag vanuit de ogen van een liefhebbende vader. Sheff hanteert een zeer verhalende schrijfstijl, die lijkt op de stijl in boeken als Ik kan er nét niet bij van Sander Verheijen, en trekt daarmee de aandacht van de lezer: hij blijft dicht bij zichzelf en maakt de lezer onderdeel van zijn verdriet en angst. Hoewel je als lezer continu bewust bent van het feit dat dit het levensverslag is van een ander, krijg je wel de kans mee te kijken door de ogen van díe ander. En juist bij deze thematiek is dat zeer effectief. Verslavingsproblematiek is een onbegrepen wereld in deze maatschappij. Door zijn eigen verhaal zo persoonlijk vorm te geven heeft Sheff de onbegrepen wereld een klein beetje geopend, hetzij met een smalle voet.

Net als David bekijk je Nic continu met de nodige argwaan. Elke stap die hij zet en elk woord dat hij zegt leg je op de weegschaal: is het waar, is het oprecht? Tegelijkertijd ervaar je dezelfde strijd als David heeft in het verhaal: je eigen zoon kun je toch wel vertrouwen? Van buitenaf keur je het gedrag van David wellicht af; nu je zelf in zijn schoenen staat oordeel je anders. Bovendien word je op scherp gezet als het gaat om de maatschappelijke problemen: verslavingszorg is per definitie te kort opgezet en de echte hulp is maar moeilijk te krijgen. Sheff omschrijft de frustraties van ouders en omstanders van zo dichtbij dat het voor de lezer aanvoelt als een eigen frustratie; iets wat bij menigeen de ogen zal openen.

Beautiful Boy is een sterk persoonlijk verhaal dat aandoet als een eye-opener. De verhalende verteltrant, die alle ‘fictionele kenmerken’ uitbant, maakt je als lezer deelgenoot van de situatie en vraagt je niet te oordelen. Het vraagt je puur te ervaren; iets wat wellicht belangrijker is dan al het andere.