De rode ballon – Nadja Van Sever (Emy)

Aangrijpend familieverhaal

Sem is eigenlijk helemaal niet zo blij dat zijn mama een baby krijgt. Maar als de baby wel komt, dan wil Sem dat het een broertje is. Sem besluit iedereen te vertellen dat hij een broertje krijgt, ook al weten ze dat helemaal niet. Wanneer het allemaal misgaat met de baby in de buik denkt Sem dat het zijn schuld is, omdat hij gelogen heeft. Het blijkt namelijk een zusje te worden en ze wordt niet levend geboren. Hoe komen papa, mama en Sem hier overheen? Nadja van Sever vertelt in De rode ballon dit aangrijpende familieverhaal.

Allereerst is het al een super sterk punt van Nadja van Sever dat zij een kinderverhaal schrijft over de rouwverwerking bij een kind. Voor volwassenen is het soms heel lastig te achterhalen hoe een kind zich voelt na het verlies van een dierbare. Van Sever brengt de lezer, zowel de kinderen als volwassenen, op de hoogte van deze rouwverwerking. Je krijgt een beeld van wat het kind exact begrijpt binnen het overlijden van een dierbare en daardoor kun je door dit boek hiermee om leren te gaan.

Daarnaast maakt dit boek een gigantische indruk op de lezer, doordat je het verhaal leest vanuit de ogen van twee personages: Sem, en Kato (de overleden baby). Allereerst maakt de verhaallijn van Kato veel indruk op de lezer, omdat Van Sever met deze verhaallijn wil laten zien dat iemand die overleden is nog wel bij je kan zijn. Kato blijft een jaar lang rondhangen bij haar familie en beschrijft de situaties die zich afspelen op de manier zoals ze bij haar binnenkomen. Door de manier waarop Kato met deze situaties omgaat hoop je als lezer echt dat zij op de een of andere manier contact met haar ouders en/of broer kan krijgen. Op sommige momenten lijkt het ook alsof ze dit contact kan krijgen: ´´Vooruit, mama, sta op,´ fluister ik in haar oor. ´Ga kijken naar de tekening van Sem.´ Mama zucht. Ik blijf de woorden herhalen tot ze eindelijk rechtop gaat zitten. Ik lach in mijn vuistje. Mama gaat de trap af en loopt de woonkamer in. Ze gaat bij de kachel zitten en haalt de tekening van Sem uit de schoen.´ Daarnaast krijgt de lezer heel veel medelijden met Sem. Sem kreeg een enorm schuldgevoel, omdat hij had gelogen over het geslacht van de baby. Daarnaast had zijn moeder zoveel verdriet door het overlijden dat zij Sem helemaal vergat. Van Sever laat met zijn verhaallijn precies zien hoe volwassenen nu reageren op een kind waarbij een dierbare overleden is. De leerkrachten en ouders willen het beste voor het kind, door bijvoorbeeld een hoekje in de klas in te richten waar het kind heen kan gaan. Sem had hier alleen helemaal geen belang bij. Hij wilde het liefste weer leuke dingen doen met zijn papa en mama, in plaats van telkens naar de begraafplaats gaan en denken aan zijn overleden zusje. Uiteindelijk zorgt een briefje aan een ballon ervoor dat de ouders op de hoogte zijn van de gevoelens van Sem. Vanaf dat moment besteden zij ook weer meer aandacht aan Sem en gaat het met alle drie steeds weer wat beter.

Wat er ook voor zorgt dat de lezer tijdens het lezen van dit verhaal de hele tijd met een brok in de keel zit, is de wijze waarop Van Sever De rode ballon beschrijft. Het is alsof je als lezer in de huiskamer staat, waardoor je alles met je eigen ogen ziet. Het hoofdstuk Je bent thuis, Kato heeft daarmee het meeste indruk gemaakt op mij. Mama komt erbij staan en trekt de linten van het mandje los. Ze heft het deksel op. Ze hapt naar adem. Daar lig ik. Roerloos en koud. Mama streelt mijn gezicht. Het voelt ijskoud aan, maar dat vindt ze niet erg. ´Dag Kato,’ zegt ze. Ze tilt me uit de mand. ´Je bent thuis!´ Dat was ik al, wil ik zeggen, maar dat kan helaas niet.´ In dit hoofdstuk komt Kato voor het eerst thuis en haar moeder laat haar het hele huis zien. Dit stuk maakte mij heel emotioneel, omdat je als lezer verder gaat denken en je realiseert dat Kato nooit echt in dat huis gaat wonen. En dat is vreselijk.

De illustraties van Fréderique Culot geven de ontroerende situaties in het boek nog beter weer. Er staat niet op elke pagina een illustratie, maar op de meest ingrijpende momenten komt er wel een illustratie, zoals in het hoofdstuk Je bent thuis, Kato. Culot zorgt ervoor dat deze illustraties overeenkomen met het verhaal: de gezichtsuitdrukkingen geven het gevoel in dat hoofdstuk op een juiste manier weer.

De rode ballon geeft een verhaal weer waarbij de lezer vanaf de eerste bladzijde tot aan de laatste met een brok in de keel zit. De manier waarop Nadja van Sever het boek schrijft zorgt ervoor dat de lezer zich voelt alsof hij/zij in de kamer erbij staat. Door het boek vanuit de ogen van een kind te schrijven kun je je als lezer nog beter inbeelden hoe de rouwverwerking bij een kind gaat. Daarmee is dit boek een aanrader voor kinderen en ouders, maar ook voor leerkrachten die nog beter willen weten hoe ze een kind kunnen helpen met de rouwverwerking.