Black Friday – Maren Stoffels (Marloes)

Griezelen en gruwelen

Wie dacht dat ontgroeningen tegenwoordig niet zo zwaar meer zijn, heeft het mis. Maren Stoffels beschrijft in Black Friday de meest heftige ontgroeningsactiviteiten, zonder enige vorm van bescherming. Gebaseerd op filmpjes die ze zag en dingen die ze hoorde, vormde ze het verhaal van Ris en Megan.

Zowel Ris als Megan doen mee aan de ontgroeningsweek van studentenvereniging Veneris Dies Nigra. Beide vastbesloten een plekje bij de vereniging te bemachtigen gaan het avontuur in de helse week aan. Al snel blijken alle boze verhalen meer dan waar.

Direct weet de lezer dat het verkeerd af gaat lopen. Stoffels begint haar verhaal met een krantenbericht waaruit blijkt dat de ontgroening een jaar eerder een gruwelijk einde had: één van de eerstejaars greep in een mes, verstopt in een bierkrat. Vervolgens volgt een politieverhoor, waaruit blijkt dat het dit jaar nog veel erger eindigde. Als lezer kun je vanaf dat moment mee gaan in het speurwerk. Wat is er met wie gebeurd en wie is de dader?

Vanaf dat moment kijk je mee met Ris en Megan gedurende de vijf verschrikkelijke dagen. Het boek telt in delen: van maandag tot vrijdag. Elke dag worden de aankomend studenten blootgesteld aan vernederingen en mishandelingen en elke dag weer staat overmatig drankgebruik voorop. Als lezer zie je hoe Ris en Megan – Spijker en Veggie – zich door de week proberen te worstelen, waarbij ze zichzelf én de groepsgenoten uit de wind proberen te houden. Helaas resulteert dit vaak in nog meer geweld of vernedering.

Hoewel de personages vrij vlak opgezet zijn en gebaseerd zijn op clichématigheden – Ris’ ouders zijn uit elkaar en Megans beste vriendin is overleden – is het verhaal overwegend aantrekkelijk. Wellicht komt dit door het enerzijds hoge tempo en het anderzijds gruwelijke karakter van de gebeurtenissen. Met een bijzonder gevoel van walging lees je over de meest smerige activiteiten en moet je min of meer ondergaan wat de twee hoofdpersonages ook moeten ondergaan.

Met enige regelmaat lijkt Stoffels de grens met het geloofwaardige te overschrijden. Je kunt haast niet geloven dat zulke gebeurtenissen écht plaatsvinden tijdens ontgroeningen en toch weet je ergens dat het wel zo is, hoe gruwelijk ook.

Stoffels bouwt het verhaal in Black Friday langzaam op tot ze eindigt bij de climax en de lezer in verwarring achterlaat. Ze ontwikkelt een boeiend verhaal dat slechts op één punt écht lijkt te wringen: de doelgroep. Het verhaal, beschreven in gemakkelijk en zeer toegankelijk taalgebruik beslaat een onderwerp dat op generlei wijze aansluit bij de jonge YA. Het is er simpelweg te gruwelijk of te grof voor.