De boekhandel – Penelope Fitzgerald

Wanneer Florence, een weduwe van middelbare leeftijd, een leegstaand pand koopt in het geïsoleerde kustplaatsje Hardborough, besefte ze niet dat iedereen uit het dorp daar een mening zou over hebben. Nochtans is ze vastbesloten om van haar boekenwinkel een groot succes te maken, ongeacht wat de andere mensen daar over denken. Maar in het Engeland van toen blijkt dat niet zo eenvoudig als Florence dacht.

De boekhandel stond in 1978 op de shortlist van de Booker Prize en is nu verfilmd. In Nederland draait de film ondertussen in de zalen en in België is het nog even wachten tot de tweede week van juli. Maar niet getreurd want het boek is zo filmisch geschreven dat je de film niet nodig hebt om te kunnen genieten van de mooie boekenwinkel van Florence.

De auteur neemt de tijd om het kleine kustdorpje te schetsen en de gebruiken en gewoontes van zijn bewoners te beschrijven. Maar wat valt er anders te beleven in een klein dorp? Ze doet dat met zo’n precisie en oog voor detail dat de lezer als het ware door het stadje wandelt en iedereen persoonlijk de hand schudt. De gedrevenheid van Florence en haar lak aan het volgen van de kudde zorgen voor een doorbreking van de brave sfeer die er lijkt te hangen en brengen het evenwicht aan het wankelen. Het is prachtig om te lezen hoe de beslissing van één dame wordt beoordeeld door alle andere bewoners van Hardborough en dat er geen enkele mogelijkheid is om precies te doen wat iedereen van haar verwacht. Maar dat doet ze ook niet. Ze keert de roddelaars de rug toe en gaat voor haar eigen dromen. Florence is een personage waar je als lezer graag meer op zou lijken.

De schrijfstijl van Fitzgerald is zo verhalend dat de boekenwinkel, het stadje en de geur van boeken tot leven komen. De moeilijkheden met de bevoorrading en de aankomst van de leveranciers en klanten zie je in je verbeelding allemaal gebeuren en de warmte van de kleine boekhandel is voelbaar. Hoewel het boek niet veel pagina’s telt en snel uit is, zorgt het voor een totaalbeleving als het op beschrijving aankomt. Fitzgerald heeft geen bijzonderheden te melden, maar dat lijkt niet meer dan logisch: in Hardborough gebeurt namelijk niets bijzonders. En dat maakt van dit kleine boekje een waar meesterwerk.

Dat de film niet kon uitblijven blijkt vanaf de eerste bladzijde. Het verhaal komt dankzij de schrijfstijl van Fitzgerald volledig tot leven en neemt zijn lezer mee naar een kleine boekhandel van een vrouw die vecht voor waar ze in gelooft.