Witte raaf – Floor van Liemt (Marloes)
Tegenvallend levensdebuut
Kanker. Het woord is voor vele mensen allesvernietigend, helemaal wanneer je zelf met de ziekte geconstateerd wordt. Floor van Liemt krijgt als 20-jarige vrouw te maken met uitgezaaide longkanker. Haar leven, tot dan toe redelijk op de rit, staat plotseling op zijn kop. In Witte raaf beschrijft ze hoe haar leven met kanker verliep.
Witte raaf is ingedeeld in vier verschillende delen, beginnend bij Leven I. In een reeks korte verhaaldelen vertelt Floor hoe goed ze haar leven op orde had en hoe ze kon genieten van kleine dingen: ‘Ze beseft hoe simpel het leven is. Hoe simpel en dichtbij het geluk. Soms.’ Dat verandert in deel twee: Dood. Wanneer Floor twintig jaar oud is, wordt bij haar uitgezaaide longkanker geconstateerd. De boodschap is helder: men kan niets meer voor haar doen. De zieker wordende jonge vrouw moet leren leven met het feit dat ze nog maar even heeft. Het is een boodschap die niemand ooit medegedeeld wil krijgen. Toch zal Floor de boodschap moeten aannemen.
Over boeken die gaan over waargebeurde dingen of over boeken die gaan over ziektes en levensverhalen van schrijvers bevatten, is het soms moeilijk oprecht je mening te geven. Je wilt de schrijver niet kwetsen en je wilt zijn of haar levensverhaal niet afbranden. Tegelijkertijd wil je niet tegen je eigen gevoel in gaan en een verhaal niet de hemel in prijzen wanneer het volgens jou niet die lof verdient. Zo ook met Witte raaf. Van Liemt kiest een mooie constructie voor haar verhaal door de roman op te delen in vier delen, waarbij de inleidende gedichten van toegevoegde waarde zijn, zo blijkt uit het gedicht horende bij Leven I:
‘Ik ben een kind
Door iedereen bemind
En voor het geluk geboren’
Ook het verhaal dat Van Liemt de lezer wil laten ervaren is indrukwekkend genoeg om te slagen. Alleen al het feit dat de dame in kwestie jong is en midden in het leven staat wanneer ze een allesvernietigende ziekte in zich blijkt te hebben, bevat al voldoende ingrediënten. De toevoeging van het verhaal van de sterker wordende Floor wanneer blijkt dat een nieuw medicijn zich aandringt, maakt het geheel mogelijk nóg interessanter.
Helaas is het jasje waarin dit verhaal zit, niet sterk te noemen. Van Liemt went zich een te uitleggerige verteltrant aan, waarbij ze elke open plek dichtslaat en de lezer voorziet van te veel overbodige informatie: ‘Ze zin van nature pleasers en moeten bewust of onbewust de verantwoordelijkheid hebben gevoeld om het gesprek gaande te houden, om lucht te creëren in de gespannen sfeer.’
Dit heeft als direct gevolg dat je Floor ervaart als een meisje dat ver buiten je sociale kring staat. Hoewel je haar gedachten en gevoelens te zien krijgt, voelt het niet alsof ze in je buurt is. Je kunt je maar moeilijk met haar identificeren, waardoor de verloop van het verhaal een negatief gevoel oproept. Ineens lijkt de gemoedstoestand van Floor een beetje van alles of niets en is de plotselinge overloop van richting de dood naar richting het leven wel heel scherp neergezet.
Bovenstaande problematiek wordt niet alleen veroorzaakt door de typering van Floor. Ook de beschrijvende verteltrant, waarbij het dialoog met enige regelmaat écht gemist wordt, in combinatie met de soms te grote tijdsprongen in het verhaal zetten je als lezer nog verder weg. Daarmee wordt de jas om het verhaal van Witte raaf de uiteindelijke strop. Het verhaal is interessant, maar niet uniek in zijn soort. De stijl moet het maken en in dit geval is dat helaas niet zo.